Regelmatig heb ik het over de verschillende methodes die ik gebruik. Maar welke is nu mijn favoriet? Misschien is dit gaandeweg al wel eens duidelijk geworden omdat ik er wel vaker over praat. Toch wil ik hier nog eens vertellen over mijn favoriete manier van werken, en waarom die mijn voorkeur geniet.
ACT – acceptatie en vastberadenheid
De werkwijze die ik de laatste hanteer is altijd gebaseerd op de principes van ACT: Acceptance and Commitment Therapy. Kort gezegd gaat die over het afstand nemen van negatieve gedachten (Acceptance) en je richten op wat écht belangrijk is (Commitment). Ik pas deze theorie niet altijd toe volgens het officiële protocol. Het is voor mij ook een soort leefwijze geworden; een bepaalde manier van denken die ik voortaan automatisch toepas. Als je eenmaal die klik gemaakt heb, kun je niet meer anders. Binnen mijn werk in de praktijk kijk ik steeds wie er tegenover mij zit en welk deel van ACT het beste bij deze persoon past.
Bij ACT staan zes pijlers centraal. Deze helpen je anders om te gaan met vervelende gedachten, gevoelens en sensaties in je lichaam. Je eerste (automatische) reactie is vaak dat je het direct wilt oplossen! Het alternatief wordt middels een of meerdere componenten van ACT geboden. Deze kunnen niet helemaal los van elkaar gezien worden, al hebben ze wel allemaal hun eigen aandachtspunt. Het gaat erom dat je uiteindelijk meer energie overhoudt om je te kunnen richten op de dingen die er voor jou wél toe doen, zodat je een waardevol en vitaal leven kunt leiden. Dat is wel iets hè?
De 6 pijlers van ACT
Hier onder zal ik mijn favoriete onderdelen van ACT toelichten.
- Acceptatie is een van de pijlers die ik erg belangrijk vindt. Acceptatie is een proces dat je door moet hebben om verder te kunnen. Het heeft geen zin om een gevecht te blijven voeren met je gedachten en gevoelens die je niet wilt hebben. Soms heeft het geen zin, omdat je er letterlijk geen rol in hebt. Dat je het niet kúnt veranderen, waardoor deze energie weinig toevoegt. Het kost je juist energie die je liever voor iets anders gebruikt. Daarbij is het zo dat vervelende zaken soms nu een bij het leven horen. Je kunt je hier dus beter bij neerleggen en ervaren hoe het voor jou is; het toelaten, want dat past beter dan ‘accepteren’. Het gaat erom dat je het laat voor wat het is, zonder het weg te stoppen of te vervangen door iets anders. Want als het vervelende gevoel onder stopt is het nog niet weg. Is het dan niet beter om het direct aan te kijken? Dat voelt zeker niet altijd fijn, maar op een gegeven moment komt het er toch een keer uit. Dan kun je dat beter gelijk doen dan het eerst te laten broeden, zodat het uiteindelijk een keer ontploft. Dit gebeurt natuurlijk niet altijd zo letterlijk en zo opvallend. Toch is dit wel wat er aan de hand is.
- Defusie is een techniek binnen ACT die je hiervoor kunt gebruiken. Dat is iets meer van afstand bekijken; je neemt het niet helemaal op, maar je neemt er eerst afstand van om het anders te kunnen bekijken. Anders ga je er helemaal in op en zie je niet precies wat er nu werkelijk gebeurt. Ik gebruik vaak de metafoor van de waterval. Je kunt in de waterval gaan staan en je zult merken dat het water je overdondert. Het blijft maar komen en je hebt geen kans om te zien, horen en voelen wat er nog meer is. Als je onder de waterval vandaan komt en je gaat op een afstandje staan, dan lukt het wel om meer te zien, horen en voelen. Door bijvoorbeeld letterlijk je gedachten op te schrijven en ze van je af te houden, creëer je al afstand.
- Mindfulness is een techniek binnen ACT die gaat over het hier en nu. Op het moment dat het er is, voel je wat een situatie met je doet. Je stapt er niet overheen, maar je voelt het en laat die gevoelens toe.
- Het ‘zelf’ is ook een van de pijlers van ACT. Deze is wat lastiger uit te leggen, dus daarom ga ik hier nu ook niet al te diep op in. Ik gebruik deze ook niet altijd, omdat ik andere pijlers belangrijker vind.
- Waarden neem ik altijd mee in het proces. Wat vind je nu écht belangrijk? Hoe wil jij jouw leven leven? Hoe wil je dat anderen jou ervaren? Hoe verder je van je waarden af staat, hoe minder lekker je je voelt. We staan hier alleen vaak niet bij stil. Daarom heb ik hier dus zeker aandacht voor. Want hoe meer je kunt leven naar wat jij belangrijk vind, hoe prettiger het voor je is.
- Toegewijd handelen omhelst de acties die je hiervoor uitvoert. Je kunt wel van alles bedenken, het gaat erom dat je het ook uitvoert! In mijn praktijk kijken we samen hoe je dit kunt zodat het past bij waar je nu staat.
ACT – leren door te doen
Al met al is ACT in grote lijnen mijn favoriete methode. Het mooie hiervan is dat het vooral een ervaringsgerichte methode is. Het is dus ook in mijn praktijk regelmatig een kwestie van doen! Mijn ervaring is dat je hiervan het beste leert. Dan voel je ook echt hoe het is en kun je het gemakkelijker toepassen op andere momenten.
Wil jij dit ook ervaren? Neem dan zeker contact met mij op!