We horen steeds vaker dat jongeren last hebben van allerlei sombere gedachten of bepaalde angsten. Zeker in en na de coronatijd kwam dit duidelijk naar voren. Ongeveer 1 op de 5 jongeren heeft last van psychische problemen, waarbij er 1 op de 22 een depressie doormaakt.
Het is zo dat wisselende stemmingen, rondhangen en ontevredenheid iets is wat normaal is bij jongeren. Kunnen we dan altijd spreken van een depressie? Nee zeker niet. Gelukkig niet! Het is alleen bij jongeren wel lastiger te herkennen, omdat dit enigszins wel ‘normaal’ gedrag is. Daarom is het goed er nu eens aandacht aan te besteden. Hoe sneller gesignaleerd wordt dat een jongere last heeft van emotionele en/of psychische problemen, hoe sneller gezocht kan worden naar een oplossing. Dit kunnen ze zeker niet helemaal alleen doen.
Hoe herken je een depressie?
Dit blijft een lastige. Toch zijn er wel enkele signalen, waaraan je merkt dat het niet helemaal lekker loopt. Diegene is bijvoorbeeld niet meer vrolijk, kan niet meer lachen om grapjes en misschien wordt hij of zij snel boos. Hij of zij kan heel ongeïnteresseerd of afwezig zijn. Daarnaast kunnen lichamelijke klachten een belangrijk signaal zijn. Een jongere kan last hebben van buikpijn, hoofdpijn en rugpijn. Om deze klachten te verdoven kan er snel voor allerlei middelen gekozen worden, zoals drugs of alcohol. Daarnaast zijn er ook jongeren die ervoor kiezen om zichzelf te beschadigen, zodat ze deze pijn voelen in plaats van de pijn die eronder zit. Deze plekken kunnen ze ook heel goed verbergen, dus ben alert!
Waar komt dit dan toch vandaan?
Er zijn altijd wel jongeren die een nare periode doormaken. Er zijn altijd wel gezinnen waar allerlei problematiek speelt. Als je uit een omgeving komt waar veel psychisch of lichamelijk geweld is, geldproblemen of één van de ouders heeft psychische klachten, dan is het moeilijk jezelf altijd staande te houden. Nu is het natuurlijk niet zo dat deze kinderen en jongeren allemaal in een depressie terechtkomen. Gelukkig niet. Toch kan dit wel degelijk een aanleiding zijn. Zeker als er met niemand over gesproken kan worden.
Daarom zien we in de coronaperiode ook dat het aantal jongeren met een depressie opgelopen is. Een hele periode lang waren er weinig tot geen sociale contacten. Juist één van de dingen die voor jongeren zo belangrijk is, sociaal contact. De meeste jongeren zijn dan wel altijd verbonden met internet, maar dit geeft ook veel druk. Denk maar aan de angst om iets te missen of het constant geconfronteerd worden met het zogenaamd geweldige leven wat andere jongeren zeggen te hebben (op social media). En vergeet niet de prikkels die een mobiele telefoon de hele dag door geeft. Ze voelen toch direct er iets mee te moeten.
Wees alert en luister!
Neem de genoemde zaken serieus mee. Merk ze op als je rondkijkt en jongeren ziet. Heb je het idee dat ze niet lekker in hun vel zitten en toch nét iets te vaak alleen rondhangen, trek dan aan de bel. Ga met ze in gesprek. Niet om ze de les te lezen. Alleen om te luisteren waar ze mee bezig zijn, wat ze bezighoudt. Zonder verder commentaar te geven. Lukt het in gesprek gaan niet? Kijk dan of dit wel lukt via andere jongeren of meldt het bij de familie of school. Mogelijk kunnen zij iets betekenen.
Laat zelf ook zien dat er soms dingen tegenvallen en hoe je hiermee om kunt gaan. Laat zien dat deze dingen ook erbij horen en dat dat misschien niet fijn is, maar ook geen reden om het maar weg te stoppen. Het hoort bij het leven, het is er onderdeel van. Soms gaat er gewoon iets niet goed. Het is belangrijk om dat te leren accepteren.
Als er meer hulp nodig is
Het kan zijn dat er meer hulp nodig is. Je hebt hierin allerlei mogelijkheden, al zijn er veel praktijken die een wachtlijst hebben. Bij mij kun je meestal wel snel terecht. Dit is fijn, als tussenoplossing of gewoon als behandeltraject. Daarnaast geef ik een aantal trainingen specifiek voor jongeren met angst en depressieve klachten. Hier is soms wel even geduld nodig, omdat het even kan duren tot er een groep gevormd kan worden. Informeer gerust naar de mogelijkheden!