Naar school gaan hoort bij het leven, ook al vind je dat misschien niet leuk, saai of moeilijk. Meestal komen kinderen hun dag goed door, maar dat is niet altijd zo. Sommige kinderen gaan helemaal niet met plezier naar school. Ze vinden het moeilijk om contact te leggen, zijn verlegen of worden gepest. Als je tijdens de lagere school tijd allerlei vervelende ervaringen opdoet op sociaal gebied wordt het aangaan van contacten of opkomen voor jezelf er niet makkelijker op. Je weet niet meer wat je moet zeggen of hoe je je moet gedragen. Ook kan het zijn dat je niet weet waar het mee te maken heeft dat anderen je pesten of dat je minder contact hebt met klasgenoten. Hoe ga je daarmee om?
Begin bij jezelf
Met de overgang naar het voortgezet onderwijs kun je een nieuwe start maken! De overstap maakt dit net iets makkelijker omdat je dan bij veel nieuwe mensen in de klas komt. Op de lagere school ken je iedereen en weet je wie niets terug durft te zeggen of wie ‘zó grappig’ snel boos wordt. Daar doe je niets aan – maar in een nieuwe groep kun je dat wél.
Het is goed om in de aanloop naar het voortgezet onderwijs bezig te zijn met hoe je reageert op anderen en wat je misschien anders zou kunnen doen. Ook is het goed om eens stil te zijn bij hoe je over jezelf denkt. Vind je jezelf stom, niet de moeite waard, of vind je dat je nergens goed in bent? Uiteindelijk ben je altijd ergens goed in! Je hoeft ook niet alles goed te doen. Het gaat erom hoe je daarmee om gaat.
Maak het positief
Soms lukt er gewoon iets niet; nou ja, volgende keer beter. Ga eerst bij jezelf na waar je wél goed in bent. Wees er trots op. Vraag het desnoods aan anderen! Ga vervolgens na op welke momenten je negatief over jezelf denkt. Heb je ze ontdekt? Zet ze dan om naar iets wat meer positief is zoals ‘nu lukt het even niet, volgende keer beter’ of ‘ik vraag het gewoon als ik iets niet weet’. Maar ook gedachten als ‘zij wil misschien niet met mij praten, maar die ander zegt wel altijd iets tegen mij!’. Deze laatste is vrij lang. Kort maar krachtig is beter én gemakkelijker te onthouden. Als je daar nu al mee aan de slag gaat, zal dit in het nieuwe schooljaar gemakkelijker lukken.
Bereid je goed voor
Ook als je normaal gesproken met plezier naar school gaat, kun je de overstap naar het voortgezet onderwijs spannend vinden. Dit is ook logisch: je komt in een nieuwe groep, een nieuw gebouw en een nieuwe omgeving. Alles is anders dan je gewend was. Het is fijn om je van te voren voor te bereiden op hoe de school eruit ziet en hoe alles daar in zijn werk gaat. Dit gebeurt vaak al tijdens het schooljaar van groep 8.
Momenteel is corona een extra factor die de voorbereiding naar het voortgezet onderwijs nét een stukje lastiger maakt. De fysieke open dagen bij de scholen gaan niet door. Online open dagen zijn altijd anders. Je kunt niet écht voelen hoe het is om daar rond te lopen. Je proeft minder van de sfeer, dus je weet hierdoor ook minder goed wat je kunt verwachten. Dat maakt het extra spannend!
Contact maken
Daarnaast is het ook zo dat je moeilijker écht contact maakt. Misschien is er wel een introductie op school, al zul je vaak merken dat hier wel afstand gehouden moet worden. Een school heeft zich nu eenmaal aan regels te houden. Je kunt je voorstellen dat contact maken op afstand lastiger is. Ook zal het contact juist hierdoor ook meer online plaatsvinden. Dit is de laatste jaren al wel in opkomst, maar corona werkt dit ook meer in de hand.
Wat daar de valkuil van is, is dat je niet altijd goed opneemt wat er staat of wat bedoeld wordt. Ten eerste mis je de non-verbale communicatie: je ziet niet hoe iemand kijkt en beweegt. Daar kun je vaak al veel uit halen. In teksten pak je woorden op vanuit jouw eigen ervaringen en belevingen. Deze kunnen erg verschillen van die van anderen. Hierdoor kan er dus snel miscommunicatie ontstaan. En wat nog erger is; je kunt je alleen voelen, of onbegrepen. Hierdoor is contact leggen in het nieuwe schooljaar alleen maar lastiger!
Plezier op school!
Al deze voorinformatie neem je mee naar de eerste schooldag. Om een goede start te kunnen maken waarbij je zelfverzekerd het schoolplein op kunt lopen, organiseer ik de zomercursus ‘Plezier op school’. Dit is een tweedaagse cursus waarin ik stil sta bij hoe je contact legt met anderen, hoe je kunt opkomen voor jezelf, en hoe je kunt omgaan met moeilijke situaties.
Hierbij kijken we vooral vanuit de positieve kant. Dit zit namelijk al in je en je kunt leren om het ook echt in te zetten! Door dit samen met leeftijdsgenoten te oefenen en erover te praten, zul je merken dat je niet enige bent die af en toe wel eens iets moeilijk vind. Door van elkaar te horen waar je goed in bent, zul je met meer zelfvertrouwen de volgende stap naar het voortgezet onderwijs zetten. Zo ga jij ook met plezier naar school!